(Thanhhoa.dcs.vn): Chủ tịch UBND tỉnh vừa ban hành Quyết định số 3522/QĐ-UBND ngày 29/9/2023 phê duyệt Phương án củng cố, phát triển Tổ đoàn kết sản xuất trên biển tỉnh Thanh Hoá, giai đoạn 2023-2030.

*Mục tiêu chung của Phương án: Nhằm củng cố, phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ đoàn kết sản xuất trên biển gắn với sản xuất hàng hóa quy mô lớn, hiện đại, bền vững; hình thành các hợp tác, liên doanh, liên kết trong khai thác, chế biến và tiêu thụ sản phẩm thủy sản, nâng cao hiệu quả sản xuất, giảm thiểu các rủi ro trên biển, giúp ngư dân yên tâm vươn khơi bám biển, sẵn sàng tham gia vào lực lượng dân quân biển, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.

*Các mục tiêu cụ thể của Phương án:

(1) Đến năm 2025: (i) 100% tàu cá đang hoạt động vùng khơi tham gia tổ đoàn kết sản xuất trên biển và duy trì hoạt động của các tổ đoàn kết sản xuất vùng lộng hiện có; (ii) 50% chủ tàu/thuyền trưởng tham gia tổ đoàn kết sản xuất vùng khơi được nâng cao năng lực, kiến thức về khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản, chống khai thác IUU, bảo vệ chủ quyền biển đảo; kỹ năng phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn; (iii) 5% các tổ đoàn kết sản xuất vùng khơi tham gia mô hình tổ đoàn kết liên kết sản xuất trên biển (theo nghề: lưới vây, lưới chụp, lưới rê, câu, lồng bẫy, lưới kéo, dịch vụ hậu cần) với các hình thức: Mô hình tàu mẹ - tàu con hoặc mô hình luân phiên vận chuyển sản phẩm về bờ; (iv) 100% các tàu tham gia tổ đoàn kết sản xuất được chia sẻ thông tin về dự báo ngư trường, diễn biến thời tiết, tiêu thụ sản phẩm; giúp đỡ, hỗ trợ trong hoạt động khai thác, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn trên biển, góp phần bảo vệ an ninh trật tự trên biển, chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

(2) Đến năm 2030: (i) Duy trì hoạt động của các tổ đoàn kết sản xuất trên biển vùng khơi; phấn đấu 100% tàu cá đang hoạt động vùng lộng tham gia tổ đoàn kết sản xuất trên biển; (ii) 80% chủ tàu/thuyền trưởng tham gia tổ đoàn kết sản xuất vùng khơi; 50% chủ tàu/thuyền trưởng tham gia tổ đoàn kết sản xuất vùng lộng được nâng cao năng lực, kiến thức về khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản, chống khai thác IUU, bảo vệ chủ quyền biển đảo; kỹ năng phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn; (iii) Nhân rộng mô hình Tổ đoàn kết liên kết sản xuất trên biển theo các hình thức mô hình tàu mẹ - tàu con hoặc mô hình luân phiên vận chuyển sản phẩm về bờ (theo nghề: lưới vây, lưới chụp, lưới rê, câu, lồng bẫy, lưới kéo, dịch vụ hậu cần) cho 15% các tổ đoàn kết sản xuất vùng khơi; (iv) Duy trì 100% các tàu tham gia tổ đoàn kết sản xuất được chia sẻ thông tin về dự báo ngư trường, diễn biến thời tiết, tiêu thụ sản phẩm; giúp đỡ, hỗ trợ trong hoạt động khai thác, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn trên biển, góp phần bảo vệ an ninh trật tự trên biển, chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

*Các nội dung của Phương án:

(1) Củng cố, phát triển các Tổ đoàn kết: Việc củng cố và phát triển các tổ đoàn kết thực hiện theo Sổ tay hướng dẫn thành lập Tổ hợp tác/Tổ ngư dân đoàn kết sản xuất trên biển ban hành tại Quyết định số 292/QĐ-TCTS-KTBVNL ngày 24/7/2012 của Tổng cục Thủy sản, trong đó:

(i) Củng cố các Tổ đoàn kết hiện có: Sắp xếp, kiện toàn các tổ đoàn kết sản xuất đang hoạt động; sát nhập, bổ sung các thành viên mới đảm bảo quy mô, hình thức và nguyên tắc thành lập, hoạt động của tổ đoàn kết; trong đó bố trí các tàu cá thành viên tổ đảm bảo cùng nghề, cùng ngư trường khai thác, hướng đến liên kết trong sản xuất và có thể có sự tham gia của tàu cá dịch vụ hậu cần.

(ii) Phát triển các Tổ đoàn kết: Rà soát các tàu khai thác vùng lộng và vùng khơi chưa tham gia tổ đoàn kết, thành lập mới các tổ đoàn kết sản xuất trên biển với các tàu cá có cùng nghề, cùng ngư trường; khuyến khích nâng cấp đội tàu khai thác vùng khơi sẵn sàng tham gia lực lượng dân quân biển khi được cơ quan chức năng đề xuất.

(iii) Về mô hình tổ chức, hoạt động chung của các tổ đoàn kết:

Tổ đoàn kết có chức năng, nhiệm vụ: Tổ chức sản xuất trên biển, hỗ trợ tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn và an toàn cho các tổ viên trên biển, chia sẻ thông tin về ngư trường, về diễn biến thời tiết, trao đổi kinh nghiệm sản xuất, phối hợp tổ chức cung ứng, vận chuyển, tiêu thụ sản phẩm; hỗ trợ, giúp đỡ khi gặp khó khăn để phát triển sản xuất và khôi phục sản xuất do rủi ro; bảo vệ lẫn nhau trong sản xuất trên biển, góp phần bảo vệ an ninh trật tự trên biển, chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

Tổ đoàn kết được tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc sau: (-) Tự nguyện, bình đẳng, dân chủ và cùng có lợi, với sự tham gia của ít nhất 3 chủ tàu cá (số tàu cá ít nhất là 3 tàu) trở lên hoạt động cùng nghề, cùng ngư trường khai thác; (-) Biểu quyết theo đa số; (-) Tự chủ tài chính, tự trang trải các chi phí hoạt động và tự chịu trách nhiệm bằng tài sản của các thành viên; hình thành quỹ của tổ, nguồn thu quỹ của tổ từ đóng góp của các thành viên, nguồn thu từ một phần lợi nhuận được trích từ luân phiên vận chuyển sản phẩm về bờ tiêu thụ (nếu được các thành viên tán thành) và các nguồn thu hợp pháp khác.

Ban điều hành Tổ đoàn kết trên biển gồm tổ trưởng, tổ phó và thủ quỹ kiêm thư ký do các tổ viên bầu ra theo nguyên tắc đa số. Việc bầu tổ trưởng, tổ phó và thủ quỹ được lập biên bản và có chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã.

(2) Xây dựng mô hình tổ đoàn kết liên kết sản xuất theo các hình thức: Mô hình tàu mẹ - tàu con; mô hình luân phiên vận chuyển sản phẩm về bờ:

(i) Mô hình tàu mẹ - tàu con:

Điều kiện tham gia: Là các Tổ đoàn kết đã được thành lập, có ít nhất từ 05 tàu cá trở lên, hoạt động trong cùng ngư trường, trong đó phải có sự tham gia của 01 tàu hậu cần đánh bắt nguồn lợi thủy sản (tàu mẹ); tàu cá khai thác (tàu con) thuộc mô hình được “tàu mẹ” thu mua sản phẩm và cung ứng nhiên, nguyên liệu, lương thực, nhu yếu phẩm cần thiết bổ sung khi có yêu cầu

Phương thức hoạt động: Các tàu cá hợp tác với nhau theo hình thức tổ chức khai thác, thu mua trên biển theo hướng khép kín, cụ thể: (-) Tàu mẹ: Là tàu làm nhiệm vụ thu mua, bảo quản, vận chuyển sản phẩm vào bờ và cung ứng nhiên, nguyên vật liệu, nhu yếu phẩm... cho các “tàu con” đang hoạt động khai thác trên biển đảm bảo điều kiện tiếp tục bám biển dài ngày. (-) Tàu con: Là các tàu khai thác thủy sản tham gia trong mô hình làm nhiệm vụ tìm kiếm ngư trường, khai thác thủy sản, phân loại chuyển sản phẩm đánh bắt sang “tàu mẹ”. (-) Phương thức liên lạc: Thông qua thiết bị thông tin liên lạc tầm trung, tầm xa; tìm kiếm, xác định vị trí các tàu cá trong mô hình bằng rada hàng hải và định vị vệ tinh tích hợp nhận dạng (AIS).

(ii) Mô hình luân phiên vận chuyển sản phẩm về bờ:

Điều kiện tham gia: Là các tổ đoàn kết đã được thành lập, có ít nhất 05 tàu cá khai thác thủy sản trở lên; hoạt động trong cùng ngư trường; các thành viên trong mô hình luân phiên vận chuyển sản phẩm khai thác về bờ và cung ứng bổ sung nhiên liệu, vật tư, nhu yếu phẩm cần thiết cho các tàu thành viên trong mô hình đang khai thác trên biển.

Phương thức hoạt động: (-) Theo nội quy, quy chế hoạt động, trên cơ sở thống nhất giữa các thành viên trong tổ theo nguyên tắc dân chủ, định kỳ các thành viên luân phiên thực hiện thu gom sản phẩm từ các tàu khác, vận chuyển giao cho đại diện chủ tàu nhận và tiêu thụ sản phẩm; khi ra ngư trường khai thác, thực hiện cung ứng bổ sung nhiên liệu, vật tư, nhu yếu phẩm cho các tàu thành viên. (-) Các tàu trong mô hình trong quá trình khai thác trên biển thường xuyên thông tin về ngư trường, tình hình hoạt động cho thành viên biết; trường hợp khi tàu thành viên có nhu cầu về bờ (khai thác được khối lượng sản phẩm lớn hoặc có việc đột xuất) cần bàn bạc, thống nhất với các tàu trong tổ và được ưu tiên vận chuyển sản phẩm về bờ. (-) Phương thức liên lạc: Thông qua thiết bị thông tin liên lạc tầm trung, tầm xa; tìm kiếm, xác định vị trí các tàu cá trong mô hình bằng định vị vệ tinh tích hợp nhận dạng (AIS) hoặc rada hàng hải (nếu có).

(3) Nhân rộng các mô hình Tổ đoàn kết liên kết sản xuất trên biển: Hàng năm tổ chức tổng kết, đánh giá hiệu quả của các mô hình. Đối với các mô hình được đánh giá là có hiệu quả, căn cứ vào nhu cầu của các tổ đoàn kết và tình hình thực tế của địa phương, tổ chức nhân rộng các mô hình Tổ đoàn kết liên kết sản xuất trên biển, cụ thể:

Nhân rộng mô hình Tổ đoàn kết liên kết sản xuất trên biển với các hình thức: Mô hình tàu mẹ - tàu con hoặc mô hình luân phiên vận chuyển sản phẩm về bờ tại các địa phương.

Nội dung hỗ trợ: Tập huấn, nâng cao năng lực cho thuyền viên tàu cá về khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản, chống khai thác IUU, bảo vệ chủ quyền biển đảo; kỹ năng phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn; chuyển giao mô hình cho các Tổ đoàn kết; Tổ chức các buổi sinh hoạt cho các tổ đoàn kết; Hướng dẫn kỹ thuật, hỗ trợ triển khai cho các tổ đoàn kết; Hỗ trợ trang thiết bị, công nghệ về khai thác, bảo quản sản phẩm.

*Các giải pháp thực hiện Phương án:

(1) Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, nâng cao trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền trong củng cố và phát triển tổ đoàn kết; phát huy vai trò trách nhiệm của người đứng đầu các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận tổ quốc, các đoàn thể, các đơn vị được giao nhiệm vụ củng cố và phát triển các Tổ đoàn kết trên biển;

(2) Tổ chức tuyên truyền, học tập quán triệt chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về củng cố, phát triển Tổ đoàn kết;

(3) Xây dựng, triển khai kế hoạch củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động của các Tổ đoàn kết;

(4) Ứng dụng khoa học công nghệ, nâng cao hiệu quả khai thác;

(5) Về cơ chế, chính sách.

*Kinh phí thực hiện: Thực hiện đa dạng nguồn vốn huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực để triển khai thực hiện Phương án, cụ thể gồm: (1) Vốn xã hội hóa của các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp; nguồn tài trợ, viện trợ, nguồn huy động hợp pháp từ các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp trong, ngoài nước theo quy định của pháp luật và nguồn vốn đối ứng của các chủ tàu cá tham gia các mô hình thuộc Phương án; (2) Vốn ngân sách nhà nước thông qua việc hỗ trợ các nhiệm vụ được cấp có thẩm quyền phê duyệt (xây dựng và nhân rộng các mô hình; đào tạo tập huấn; hướng dẫn củng cố, phát triển các tổ đoàn kết; kiểm tra, giám sát triển khai thực hiện Phương án); hỗ trợ trang thiết bị, công nghệ về khai thác, bảo quản sản phẩm từ nguồn vốn lồng ghép thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình phát triển kinh tế - xã hội, chương trình khoa học và công nghệ có liên quan và các cơ chế, chính sách đã ban hành; (3) Các nguồn vốn huy động hợp pháp khác.