(Thanhhoa.dcs.vn): Thực hiện Nghị quyết số 759/2014/NQ-UBTVQH13 ngày 15/5/2014 và Nghị quyết số 228/1999/NQ-UBTVQH10 ngày 27/10/1999 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc đại biểu Quốc hội tiếp công dân, tiếp nhận, chuyển đơn, đôn đốc, theo dõi việc giải quyết khiếu nại, tố cáo và kiến nghị của công dân; trong những năm qua, Đoàn ĐBQH tỉnh luôn quan tâm, sát sao, thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát các cấp, các ngành làm tốt công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; tập trung giải quyết dứt điểm các vụ việc ngay tại cơ sở, góp phần ổn định tình hình an ninh chính trị, phục vụ tích cực cho nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh.
Hằng năm, Đoàn ĐBQH tỉnh đều xây dựng Lịch tiếp công dân định kỳ 01 ngày/tháng và niêm yết công khai tại Trụ sở Tiếp công dân tỉnh; đồng thời, chỉ đạo Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh chủ trì tham mưu, phối hợp với Ban Tiếp công dân tỉnh đảm bảo các điều kiện để ĐBQH thực hiện việc tiếp công dân theo đúng quy định của pháp luật. Phân công 01 đại biểu Quốc hội chuyên trách thường xuyên thực hiện việc tiếp công dân tại trụ sở Cơ quan Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh.
Tính từ ngày 01/7/2014 đến ngày 31/12/2022, Đoàn ĐBQH tỉnh đã tổ chức thực hiện 91 ngày tiếp công dân định kỳ tại Trụ sở Tiếp công dân tỉnh (06 ngày không tiếp công dân do thực hiện giãn cách xã hội để phòng chống dịch Covid-19); tiếp 735 lượt người/595 vụ việc (có 22 đoàn đông người). Thông qua việc tiếp công dân, ĐBQH đã trả lời, hướng dẫn trực tiếp cho 428 lượt người về các quy định, chính sách pháp luật, quyền, nghĩa vụ, trình tự thủ tục thực hiện việc khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh, cũng như trình tự thủ tục, thời gian, thẩm quyền giải quyết vụ việc. Tiếp nhận 4.179 đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị phản ánh của công dân; trong đó, có 1.904 đơn đủ điều kiện xử lý (700 đơn khiếu nại; 307 đơn tố cáo; 897 đơn kiến nghị phản ánh); 2.275 đơn không đủ điều kiện xử lý. Nội dung đơn khiếu nại chủ yếu về lĩnh vực đất đai, liên quan đến việc bồi thường, hỗ trợ, bố trí tái định cư, GPMB khi Nhà nước thu hồi đất thực hiện các dự án; việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; tranh chấp đất đai và đòi lại đất cũ chiếm 83,9%; khiếu nại liên quan đến chế độ chính sách Bảo hiểm xã hội, chính sách người có công, bình xét hộ nghèo... chiếm 16,1%. Đơn tố cáo chủ yếu về các hành vi vi phạm quy chế dân chủ trong xây dựng nông thôn mới; vi phạm nguyên tắc quản lý kinh tế, tài chính; đầu tư xây dựng; quản lý đất đai của một số cán bộ chủ chốt cấp xã. Đơn, thư kiến nghị, phản ánh chủ yếu liên quan đến việc cấp, thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chính sách như chế độ đối với quân nhân xuất ngũ, thanh niên xung phong và một số chính sách xã hội khác. Để nâng cao vai trò, trách nhiệm của cơ quan có thẩm quyền giải quyết, trong 06 năm qua, Đoàn ĐBQH tỉnh đã ban hành 45 văn bản đôn đốc, kiến nghị người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong phạm vi nhiệm vụ, thẩm quyền có trách nhiệm thực hiện kiến nghị của Đoàn ĐBQH tỉnh trong việc giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo của công dân; ban hành 47 văn bản trả lời, hướng dẫn công dân gửi đơn đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết.
Đoàn ĐBQH tỉnh đã triển khai 02 cuộc giám sát chuyên đề: (1) Chuyên đề về “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về tiếp công dân, giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo của công dân từ năm 2017 đến nay” tại thành phố Thanh Hóa, thành phố Sầm Sơn, huyện Quảng Xương và Cục Thi hành án Dân sự tỉnh; (2) Chuyên đề về “Việc thực hiện pháp luật về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo từ ngày 01/7/2016 đến ngày 01/7/2021” tại UBND các huyện: Triệu Sơn, Thiệu Hóa, Nông Cống, Như Thanh, thị xã Bỉm Sơn và thành phố Sầm Sơn; đồng thời, giám sát qua báo cáo đối với các đơn vị: UBND tỉnh, Tòa án nhân dân tỉnh, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh, Công an tỉnh, Cục thi hành án dân sự tỉnh và các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh.
Nhìn chung, công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo được các cơ quan có thẩm quyền triển khai thực hiện kịp thời. Việc thực hiện kiến nghị sau giám sát được các cơ quan, ban, ngành chú trọng thực hiện; đôn đốc, chỉ đạo các đơn vị triển khai thực hiện nghiêm túc các quyết định giải quyết khiếu nại, tố cáo đã có hiệu lực; đưa ra hướng xử lý giải quyết các vụ việc phức tạp, kéo dài, nhất là liên quan đến bồi thường giải phóng mặt bằng xây dựng các công trình hạ tầng; các cấp, các ngành từ tỉnh đến cơ sở tập trung triển khai đồng bộ thực hiện các giải pháp để giải quyết đơn của công dân, qua đó có những chỉ đạo kịp thời, giải quyết dứt điểm vụ việc, giảm bớt tình trạng đơn thư khiếu kiện kéo dài, tập trung đông người, ổn định tình hình an ninh chính trị, trật tự xã hội tại địa phương.
Bên cạnh đó, vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, đó là: Việc tổ chức hoạt động giám sát của các cơ quan dân cử chưa thường xuyên, liên tục nên việc yêu cầu, kiến nghị cơ quan, người có thẩm quyền rà soát, kiểm tra và chấn chỉnh nhằm nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo có vụ việc chưa kịp thời. Một số cơ quan có thẩm quyền chậm xem xét, giải quyết, báo cáo kết quả giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cao do Đoàn ĐBQH tỉnh chuyển đến; công tác theo dõi, đôn đốc, giám sát việc giải quyết đơn thư chưa thực sự quyết liệt, chất lượng giám sát còn hạn chế. Công tác phối hợp trong việc giải quyết đơn thư còn hạn chế; việc giải quyết đơn thư ở một số địa phương, đơn vị vẫn còn cứng nhắc, chưa sát với thực tế, không khả thi, khó thực hiện dẫn đến phát sinh khiếu nại, tố cáo vượt cấp...
Từ thực tiễn công tác tiếp công dân, tiếp nhận, chuyển đơn, đôn đốc, theo dõi việc giải quyết khiếu nại, tố cáo và kiến nghị của công dân của Đoàn ĐBQH tỉnh, rút ra các bài học kinh nghiệm như sau:
Thứ nhất, các cấp ủy Đảng, chính quyền cần xác định công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo là một nhiệm vụ chính trị quan trọng; từ đó đề cao trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước và chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Thứ hai, phải thực hiện tốt việc công khai, minh bạch, thực hiện trách nhiệm giải trình trong quản lý nhà nước, thi hành công vụ, nhất là ở những lĩnh vực, công việc liên quan trực tiếp đến người dân, những lĩnh vực hay xảy ra sai phạm và phát sinh nhiều khiếu nại, tố cáo.
Thứ ba, cần giải quyết kịp thời, có lý, có tình các khiếu nại, tố cáo ngay từ cơ sở, tại nơi phát sinh vụ việc; những nội dung công dân chưa rõ, chưa hiểu cần quan tâm giải thích rõ ràng và vận động, thuyết phục cho công dân hiểu và chấp hành; đối với những quyền lợi của người dân bị xâm hại thì phải kịp thời phục hồi; đối với những vi phạm pháp luật phát hiện được qua công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo thì phải có biện pháp xử lý nghiêm minh và công khai cho người dân biết.
Thứ tư, cần tăng cường sự phối hợp giữa các cấp, các ngành trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Thứ năm, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật và quy chế dân chủ tại cơ sở phải được coi trọng; quan tâm thực hiện tốt việc đối thoại, hòa giải để giải quyết kịp thời khiếu nại, tố cáo, tranh chấp trong Nhân dân ngay tại nơi phát sinh vụ việc.