(Thanhhoa.dcs.vn): Rét đậm, rét hại xảy ra ở vụ Đông Xuân hàng năm là một trong những nguyên nhân làm ảnh hưởng đến tổng đàn vật nuôi và kinh tế của người chăn nuôi, đặc biệt là ở khu vực miền núi. Nguyên nhân gia súc, gia cầm bị chết do bị đói, rét kéo dài, nhiệt độ xuống thấp kèm theo điều kiện về chuồng trại, dự trữ thức ăn, vệ sinh môi trường không tốt làm phát sinh dịch bệnh. Đối tượng gia súc bị chết rét chủ yếu là trâu, bò già yếu, bê nghé non,…Trong đợt rét đậm, rét hại vụ Đông Xuân năm 2021-2022, trên địa bàn tỉnh có 180 con gia súc bị chết rét tại 146 hộ, 60 thôn, 22 xã của các huyện: Thường Xuân; Như Xuân; Mường Lát; Quan Sơn; Quan Hóa.
Thực hiện văn bản chỉ đạo của Cục Chăn nuôi về việc chủ động phòng chống đói, rét cho vật nuôi; để kịp thời ứng phó với các tình huống thời tiết bất thường xảy ra, nhất là rét đậm, rét hại đến sớm, kéo dài với nền nhiệt thấp, nhằm hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại gây ra cho vật nuôi trong vụ Đông Xuân năm 2023-2024; Sở Nông nghiệp và PTNT đã ban hành Công văn số 6065/SNN&PTNT-CNTY đề nghị Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố tập trung chỉ đạo, triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp phòng, chống đói rét cho vật nuôi; trong đó, tập trung chỉ đạo thực hiện các nội dung sau:
(1) Chỉ đạo phòng chống đói, rét cho vật nuôi:
Tập trung chỉ đạo và áp dụng các biện pháp để phòng, chống đói rét cho vật nuôi, tuyệt đối không được lơ là, chủ quan và bị động trong việc phòng, chống rét cho vật nuôi trên địa bàn quản lý. Trước những diễn biết bất thường của thời tiết, chủ động thành lập các đoàn công tác đi chỉ đạo trực tiếp, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc công tác phòng chống đói, rét; trong đó cần chú trọng các khu vực vùng cao, xã biên giới, những nơi có nguy cơ vật nuôi bị ảnh hưởng nhiều do đói, rét và xây dựng phương án ứng phó kịp thời khi rét đậm, rét hại xảy ra, nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại cho người chăn nuôi.
Thống kê nắm rõ tổng đàn gia súc, gia cầm hiện có của địa phương, các trại chăn nuôi theo các quy mô khác nhau trên địa bàn; Tổ chức tập huấn, phổ biến kiến thức, kinh nghiệm chống đói, rét cho các chủ chăn nuôi theo nội dung tại Quyết định số 458/QĐ-CN-MTCN ngày 08/12/2022 của Cục Chăn nuôi về việc Hướng dẫn phòng, chống đói, rét cho vật nuôi.
Giao trách nhiệm cho cấp ủy, chính quyền cấp xã và người đứng đầu thôn, bản phối hợp với các đoàn thể chính trị xã hội huy động nguồn nhân lực tại chỗ, bám sát địa bàn, khẩn trương hướng dẫn đến tận hộ gia đình áp dụng các biện pháp, phòng chống đói rét cho vật nuôi.
Tổ chức tốt trồng cỏ, trồng ngô dày trên diện tích đất không sử dụng trồng cây vụ đông, đất hoang; tận dụng phụ phẩm cây công nghiệp chế biến dưới các hình thức để dự trữ làm thức ăn cho trâu, bò trong các đợt rét đậm, rét hại kéo dài.
Dự trù kinh phí và chủ động bố trí nhân lực, kinh phí, vật tư triển khai công tác phòng, chống đói rét, dịch bệnh cho vật nuôi; kiểm tra, xác minh kịp thời để hỗ trợ cho người sản xuất chăn nuôi bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh theo quy định của pháp luật.
(2) Hướng dẫn các biện pháp phòng chống đói, rét
Liên tục cập nhật diễn biến thời tiết khí hậu, thông tin kịp thời và thường xuyên trên các phương tiện thông tin đại chúng để người chăn nuôi biết, không chủ quan và bị động trong việc phòng chống đói, rét cho vật nuôi.
Phổ biến và hướng dẫn người chăn nuôi củng cố chuồng trại, che chắn giữ ấm và đảm bảo vệ sinh chuồng nuôi; hướng dẫn hộ chăn nuôi chủ động dự trữ thức ăn tinh; thức ăn khô (rơm, rạ, cỏ khô…), thức ăn ủ chua, bảo quản các phụ phẩm nông nghiệp làm thức ăn cho gia súc ăn cỏ. Đối với gia cầm phải có đèn sưởi; củng cố chuồng trại chăn nuôi, che chắn giữ khô nền chuồng, kín, ấm và đảm bảo vệ sinh chuồng nuôi.
Chủ động dự trữ, bảo quản thức ăn thô xanh cũng như thức ăn tinh cho gia súc để đảm bảo đủ thức ăn cho gia súc trong vụ Đông - Xuân. Việc cung cấp đủ thức ăn những ngày giá, rét cho vật nuôi giúp đàn vật nuôi có nhiều năng lượng để chống rét tốt hơn,…đảm bảo bình quân 5-7kg/con/ngày trong những ngày giá rét; tuyên truyền, vận động người chăn nuôi không cho trâu, bò làm việc, chăn thả tự do khi xảy ra rét hại; đưa trâu, bò về chỗ nuôi nhốt có kiểm soát; áp dụng các biện pháp giữ ấm cho trâu, bò; đặc biệt là bê, nghé non; đồng thời bổ sung khoáng và thức ăn tinh, vitamin trong những ngày rét đậm, rét hại, đặc biệt những ngày nhiệt độ dưới 12ºC cần nuôi nhốt gia súc tại chuồng.
Tăng cường công tác phòng chống dịch bệnh cho đàn vật nuôi, tiến hành tiêm phòng đầy đủ cho gia súc, gia cầm; tẩy giun sán cho trâu bò. Áp dụng các biện pháp phòng chống các bệnh liên quan đến mùa rét như cước chân, xù lông do gió lùa,... Thường xuyên theo dõi tình hình đàn gia súc, gia cầm; phát hiện kịp thời vật nuôi ốm để cách ly xử lý, thống kê đàn gia súc, gia cầm trên địa bàn bị thiệt hại.
(3) Kiểm tra thực hiện phòng chống đói, rét
Giao Chi cục Chăn nuôi và Thú y thành lập Đoàn công tác kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn thực hiện công tác phòng, chống đói, rét cho vật nuôi tại các địa phương. Thường xuyên kiểm tra, theo dõi, giám sát chặt chẽ tình hình chăn nuôi, dịch bệnh và công tác phòng, chống đói, rét cho vật nuôi trên địa bàn tỉnh; báo cáo, đề xuất những vấn đề phát sinh, vượt thẩm quyền để có biện pháp chỉ đạo, giải quyết kịp thời.
Giao Trung Tâm khuyến nông tỉnh chủ động phối hợp với các đơn vị, UBND các huyện, thị xã, thành phố triển khai thông tin tuyên truyền, tập huấn kỹ thuật, hướng dẫn, triển khai các mô hình khuyến nông trong đó lồng ghép các nội dung giải pháp về phòng chống đói rét, dịch bệnh cho đàn vật nuôi.