(Thanhhoa.dcs.vn): Ngày 27/7/2023, Ủy ban Dân tộc ban hành Công văn số 1302/UBDT-DTTS hướng dẫn một số nội dung chủ yếu về việc tổ chức Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số (DTTS) cấp huyện, cấp tỉnh lần thứ IV năm 2024.
Mục đích của Đại hội nhằm tiếp tục khẳng định sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với vùng đồng bào DTTS, miền núi và ghi nhận công lao đóng góp to lớn của đồng bào các DTTS trong công cuộc xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, phát triển cơ sở hạ tầng, thực hiện chính sách dân tộc. Tôn vinh và biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân tiêu biểu trong đồng bào các DTTS trong sự nghiệp xây dựng, hội nhập phát triển và bảo vệ đất nước giai đoạn từ 2019-2024; đánh giá thành tựu, kết quả thực hiện công tác dân tộc, chính sách dân tộc, phát triển cơ sở hạ tầng, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2019-2024; tôn vinh, biểu dương tập thể, cá nhân tiêu biểu là đồng bào các DTTS chào mừng Đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025-2030.
Đại hội từ cấp huyện đến cấp tỉnh cần được tổ chức trang trọng với quy mô phù hợp, thiết thực, tiết kiệm, đồng thời tạo khí thế sôi nổi, phấn khởi, tự hào trong các tầng lớp nhân dân. Đại biểu chính thức tham gia Đại hội là người tiêu biểu, đại diện cho các DTTS thuộc mọi thành phần, vùng miền, lĩnh vực của đời sống xã hội, được lựa chọn, suy tôn từ cơ sở và đảm bảo phải có đủ đại diện các DTTS Việt Nam cư trú trên địa bàn nơi tổ chức Đại hội.
*Về tên gọi của Đại hội:
- Đối với cấp huyện: “ĐẠI HỘI ĐẠI BIỂU CÁC DÂN TỘC THIỂU SỐ HUYỆN...., LẦN THỨ IV - NĂM 2024”
Riêng đối với các huyện mới thành lập, các huyện lần đầu tiên đủ tiêu chí tổ chúc Đại hội ghi: “ĐẠI HỘI ĐẠI BIỂU CÁC DÂN TỘC THIỂU SỐ HUYỆN LẦN THỨ I - NĂM 2024”
- Đối với cấp tỉnh: “ĐẠI HỘI ĐẠI BIỂU CÁC DÂN TỘC THIỂU SỐ TỈNH ... LẦN THỨ IV - NĂM 2024”.
*Về chủ đề định hướng chung của Đại hội: "CÁC DÂN TỘC ĐOÀN KẾT, ĐỔI MỚI SÁNG TẠO, PHÁT HUY LỢI THẾ, TIỀM NĂNG, HỘI NHẬP VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG''. Trên cơ sở chủ đề định hướng chung, các địa phương căn cứ tình hình thực tế xây dựng chủ đề Đại hội cho phù hợp.
* Về nội dung Đại hội:
- Báo cáo chính trị của Đại hội: Báo cáo đánh giá thành tựu, kết quả thực hiện công tác dân tộc, chính sách dân tộc, phát triển cơ sở hạ tầng, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới... từ Đại hội lần trước đến Đại hội lần này và kết quả thực hiện quyết tâm thư Đại hội đại biểu các DTTS các cấp.
- Các báo cáo điển hình của tập thể, cá nhân tiêu biểu về các lĩnh vực, chú trọng các lĩnh vực xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia... và các đề xuất về cơ chế, chính sách phát triển vùng dân tộc và miền núi giai đoạn tiếp theo (khuyến khích xây dựng các báo cáo bằng phóng sự).
- Thông qua Quyết tâm thư Đại hội.
- Chọn cử đại biểu dự Đại hội cấp trên (đối với Đại hội cấp huyện).
- Khen thưởng tập thể, cá nhân tại Đại hội.
- Tổ chức các hoạt động: Giao lưu, đối thoại giữa lãnh đạo cấp ủy và chính quyền địa phương với đại biểu dự Đại hội; các hoạt động văn hoá, nghệ thuật chào mừng Đại hội; tổ chức giao lưu trực tiếp trên các phương tiện thông tin đại chúng; tổ chức cho các đại biểu dâng hương tưởng nhớ các Anh hùng liệt sỹ, thăm hỏi, tặng quà các gia đình chính sách tiêu biểu là người DTTS; tổ chức thăm quan thực tế mô hình bảo tồn truyền thống, văn hóa, ngành nghề truyền thống; mô hình phát triển kinh tế giỏi trên địa bàn; tổ chức Dạ hội chào mừng thành công Đại hội các cấp.
* Về điều kiện tổ chức Đại hội:
- Đối với Đại hội cấp huyện: Các huyện có từ 5.000 người DTTS trở lên sinh sống thành cộng đồng tại địa bàn. Đối với các huyện có số lượng người DTTS dưới 5.000 người với nhiều thành phần DTTS sinh sống thành cộng đồng tại địa bàn nhưng là huyện biên giới, hải đào, vùng xung yếu, vùng đặc biệt khó khăn, vùng căn cứ địa cách mạng và các đặc thù khác thì Ban Thường vụ Tỉnh uỷ xem xét, quyết định việc tổ chức Đại hội với hình thức và quy mô phù hợp. Đối với những huyện không tổ chức Đại hội, Chủ tịch UBND huyện tổ chức Hội nghị liên tịch với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, các ban, ngành, đoàn thể của huyện và đại diện lãnh đạo các xã, phường, thị trấn có đồng bào DTTS sinh sống, xin ý kiến Ban Thường vụ Huyện ủy, UBND huyện về việc chọn cử đại biểu, danh sách đại biểu dự Đại hội cấp tỉnh và đề xuất khen thưởng theo hướng dẫn của Ban Chỉ đạo Đại hội tỉnh.
- Đại hội cấp tỉnh: Đối với các tỉnh chỉ có 01 huyện đủ điều kiện tổ chức Đại hội cấp huyện thi không tổ chức Đại hội cấp huyện mà tổ chức Đại hội cấp Tỉnh (một cấp); địa điểm tổ chức Đại hội cấp tỉnh được đặt tại huyện đủ điều kiện tổ chức Đại hội. Đối với các tỉnh có từ 02 huyện trở lên có đủ điều kiện tổ chức Đại hội cấp huyện thì được tổ chức Đại hội 02 cấp (huyện, tỉnh). Đối với những tỉnh không đủ điều kiện để tổ chúc Đại hội thì căn cứ tình hình thực tế của địa phương Cơ quan công tác dân tộc tỉnh tham mưu cho UBND, báo cáo lãnh đạo Tỉnh ủy lựa chọn có hình thức tôn vinh, biểu dương người DTTS có thành tích tiêu biểu trong các lĩnh vực, phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương.
- Đối với cấp xã: Cấp xã không tổ chức Đại hội mà tổ chức xét lựa chọn đại biểu trên cơ sở hướng dẫn của Ban Tổ chức Đại hội cấp huyện. Các đại biểu đi dự đại hội cấp huyện phải là các tập thể, cá nhân có thành tích trên các lĩnh vực và được bình chọn từ cơ sở theo đúng tiêu chí, thành phần theo hướng dẫn, đề nghị cấp trên khen thưởng theo Luật Thi đua khen thưởng. Tổng hợp, hoàn tất hồ sơ và các thủ tục khen thưởng của tập thể, cá nhân và đề nghị cấp trên khen thưởng theo hướng dẫn của Ban Tổ chức Đại hội cấp huyện.
* Về thành phần, số lượng đại biểu tham dự Đại hội:
- Đại hội cấp huyện: Căn cứ điều kiện cụ thể của huyện, số lượng đại biểu dự Đại hội do Ban Chỉ đạo Đại hội cấp huyện quyết định số lượng: Đại biểu chính thức không quá 150 đại biểu; đại biểu khách mời tối đa bằng 1/3 số đại biểu chính thức.
- Đại hội cấp tỉnh: Căn cứ điều kiện cụ thể của tỉnh, số lượng đại biểu dự Đại hội do Ban Chỉ đạo Đại hội cấp tỉnh quyết định số lượng: Đại biểu chính thức không quá 250 đại biểu; đại biểu khách mời tối đa bằng 1/3 số đại biểu chính thức.
*Nguyên tắc, cơ cấu, tiêu chí chọn cử đại biểu chính thức dự Đại hội các cấp:
- Về nguyên tắc chọn cử đại biểu: (i) Đảm bảo cơ cấu đại biểu theo thành phần dân tộc, độ tuổi, giới tính, lĩnh vực, trong đó phải chọn đủ các DTTS sinh sống ở địa phương của cấp tổ chức Đại hội. (ii) Đảm bảo công khai, dân chủ, bình đẳng, đồng thuận từ cơ sở và cấp tổ chức Đại hội. (iii) Đảm bảo hài hòa trong việc lựa chọn đại biểu là các nhân tố mới, tiêu biểu trong giai đoạn 2019-2024 với việc kế thừa kết quả chọn cử đại biểu của Đại hội đại biểu cấp tỉnh, cấp huyện lần thứ III năm 2019 của địa phương ở từng cấp tổ chức Đại hội.
- Về cơ cấu: Đảm bảo có đầy đủ đại biểu đại diện cho cộng đồng các DTTS cư trú ở địa phương nơi tổ chức Đại hội thuộc các lĩnh vực, như: nông nghiệp, công nghiệp, khoa học - công nghệ, thương mại, văn hoá, xã hội, giáo dục, y tế, tôn giáo, an ninh, quốc phòng... và đảm bảo hài hòa về cơ cấu độ tuổi, quan tâm đại biểu trẻ, tỷ lệ đại biểu nữ tham dự Đại hội tối thiểu đạt 30%.
- Về tiêu chí: (i) Là người DTTS; (ii) Người có phẩm chất chính trị, đạo đức tốt, có uy tín trong cộng đồng; (iii) Người có nhiều công lao, đóng góp trong các phong trào thi đua yêu nước, xóa đói giảm nghèo, bảo vệ an ninh trật tự, giữ gìn bản sắc văn hóa và đoàn kết các dân tộc; Có mối liên hệ chặt chẽ và có ảnh hưởng trong dòng họ, dân tộc và cộng đồng dân cư; Có khả năng quy tụ, tập hợp đồng bào DTTS trong phạm vi nhất định bằng lời nói, qua việc làm, được người dân trong cộng đồng tín nhiệm, tin tưởng, nghe và làm theo; (iv) Có thành tích nổi bật hoặc có đóng góp thiết thực về một hoặc một số lĩnh vực trong đời sống xã hội ở vùng đồng bào DTTS, như: xóa đói, giảm nghèo, y tế, giáo dục, phát triển kinh tế xã hội, xây dựng nông thôn mới, giữ gìn an ninh trật tự, bảo vệ môi trường sinh thái, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc,... hoặc là người được bầu chọn là điển hình tiên tiến trong các phong trào thi đua yêu nước của địa phương; người đạt giải cao trong các kỳ thi học sinh giỏi, kỳ thi đấu thể thao trong nước và quốc tế...; (v) Có đủ sức khỏe để tham dự Đại hội và các hoạt động của Đại hội.
Ngoài các tiêu chí trên, khi chọn cử đại biểu, có thể vận dụng kết hợp các tiêu chí đã có, như: Người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào DTTS, nông dân, công nhân tiêu biểu, thanh niên, phụ nữ tiêu biểu, cán bộ, chiến sỹ lực lượng vũ trang, cựu chiến binh, người cao tuổi, nhà doanh nghiệp, chức sắc tôn giáo... tiêu biểu.
* Về thời gian và địa điểm:
- Thời gian tổ chức Đại hội: Thời gian tổ chức Đại hội cấp huyện không quá 1,5 ngày, hoàn thành xong trước ngày 30 tháng 6 năm 2024; thời gian tổ chức Đại hội cấp tỉnh không quá 02 ngày, hoàn thành xong trước ngày 30 tháng 11 năm 2024.
- Địa điểm tổ chức Đại hội do Ban Chỉ đạo Đại hội cùng cấp quyết định.