(Thanhhoa.dcs.vn): Thi hành Luật Giáo dục nghề nghiệp, trong 05 năm (2018-2022), Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp đã tiến hành thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về giáo dục nghề nghiệp tại 129 cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên phạm vi cả nước (126 trường cao đẳng và 03 trường trung cấp). Căn cứ kết quả thanh tra, kiểm tra, ngày 21/8/2023, Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp đã ban hành văn bản thông tin về tình hình chấp hành pháp luật về giáo dục nghề nghiệp tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp.
Qua thanh tra, kiểm tra cho thấy, phần lớn các trường chấp hành tốt quy định của pháp luật về giáo dục nghề nghiệp như: Tuyển sinh bảo đảm các ngành, nghề được cấp trong giấy chứng nhận đăng ký hoạt động giáo dục nghề nghiệp, giấy chứng nhận đăng ký bổ sung hoạt động giáo dục nghề nghiệp; thực hiện quy trình tuyển sinh và lưu trữ hồ sơ tuyên sinh của người học theo quy định; tổ chức xây dựng, biên soạn, ban hành chương trình, giáo trình đào tạo; bố trí đội ngũ nhà giáo đạt chuẩn đê giảng dạy cho người học theo quy định; tổ chức đào tạo, kiểm tra, thi, xét công nhận tốt nghiệp; quản lý, cập nhật, cấp phát văn bằng, chứng chỉ tốt nghiệp; xây dựng, ban hành các quy định, quy chế; bố trí cơ sở vật chất, thiết bị, dụng cụ đào tạo để tổ chức giảng dạy lý thuyết, thực hành cho người học theo quy định; xây dựng các quy định, quy chế và thực hiện công bố, công khai các hoạt động của nhà trường...
Tuy nhiên, nhiều trường còn một số tồn tại, hạn chế chủ yếu, như: Tuyển sinh vượt quá 10% hoặc tuyển sinh đạt chỉ tiêu thấp, có ngành, nghề không tuyển sinh được so với quy mô tuyển sinh/năm được Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp cấp trong giấy chứng nhận đăng ký hoạt động giáo dục nghề nghiệp, giấy chứng nhận đăng ký bổ sung hoạt động giáo dục nghề nghiệp; tuyển sinh không đúng đối tượng học liên thông trình độ cao đẳng, trình độ trung cấp; xây dựng chương trình đào tạo, tổ chức đào tạo không bảo đảm đủ nội dung, cấu trúc, khối lượng kiến thức tối thiểu, kỹ năng người học đạt được sau khi tốt nghiệp trình độ cao đẳng, trình độ trung cấp, không cập nhật kiến thức, kỹ năng tối thiểu theo quy định; cấp phát văn bằng, chứng chỉ đào tạo không đúng thẩm quyền; không bảo đảm điều kiện về diện tích đất, các hạng mục công trình, cơ sở vật chất, thiết bị, dụng cụ đào tạo của từng ngành, nghề đào tạo... Các hành vi sai phạm, vi phạm cụ thể như sau:
(1) Nhóm hành vi về thành lập hội đồng trường/hội đồng quản trị trường và bổ nhiệm/công nhận hiệu trưởng trường: Không đề nghị hoặc chậm hoàn thiện hồ sơ đề nghị cơ quan có thẩm quyền quyết định thành lập hội đồng trường/hội đồng quản trị trường, bổ nhiệm/công nhận hiệu trưởng trường theo quy định.
(2) Nhóm hành vi về tổ chức tuyển sinh: (i) Không thực hiện đăng ký chỉ tiêu tuyển sinh với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội nơi trường đặt trụ sở chính và cơ quan chủ quản; (ii) Thông báo tuyển sinh các ngành, nghề đào tạo trình độ cao đẳng, trình độ trung cấp và trình độ sơ cấp hoặc tại các địa điểm đào tạo không được Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp cấp quy mô tuyển sinh/năm trong giấy chứng nhận đăng ký hoạt động giáo dục nghề nghiệp, giấy chứng nhận đăng ký bổ sung hoạt động giáo dục nghề nghiệp; (iii) Tuyển sinh vượt quá 10% tổng quy mô tuyển sinh/năm của các ngành, nghề trong cùng nhóm ngành, nghề đào tạo được Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp cấp trong giấy chứng nhận đăng ký hoạt động giáo dục nghề nghiệp, giấy chứng nhận đăng ký bổ sung hoạt động giáo dục nghề nghiệp nhưng không thực hiện đăng ký bổ sung hoạt động giáo dục nghề nghiệp; (iv) Tuyển sinh, tô chức đào tạo các ngành, nghề đào tạo trình độ cao đẳng, trình độ trung cấp và trình độ sơ cấp không được Tồng cục Giáo dục nghề nghiệp cấp quy mô tuyển sinh/năm trong giấy chứng nhận đăng ký hoạt động giáo dục nghề nghiệp, giấy chứng nhận đăng ký bổ sung hoạt động giáo dục nghề nghiệp; (v) Tuyển sinh, tô chức đào tạo các ngành, nghề đào tạo trình độ cao đẳng, trình độ trung cấp và trình độ sơ cấp tại các địa điểm đào tạo, địa điểm liên kết đào tạo không được Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp cấp quy mô tuyển sinh/năm trong giấy chứng nhận đăng ký hoạt động giáo dục nghề nghiệp, giấy chứng nhận đăng ký bổ sung hoạt động giáo dục nghề nghiệp; (vi) Hồ sơ tuyển sinh của người học trình độ cao đẳng, trình độ trung cấp không bảo đảm theo quy định (không có giấy chứng nhận sức khỏe; không có bằng tốt nghiệp trung học cơ sở, bằng tốt nghiệp trung học phổ thông...); (vii) Tuyển sinh không đúng đối tượng học liên thông trình độ cao đẳng, trình độ trung cấp (không có bằng tốt nghiệp trung cấp cùng ngành, nghề để học liên thông từ trình độ trung cấp lên trình độ cao đẳng; không có bằng tốt nghiệp trung cấp, bằng tốt nghiệp cao đẳng thứ nhất để học liên thông trình độ cao đẳng, trình độ trung cấp để được cấp bằng tốt nghiệp cao đẳng, bằng tốt nghiệp trung cấp thứ hai...).
(3) Nhóm hành vi về tổ chức đào tạo: (i) Tổ chức đào tạo không bảo đảm đủ khối lượng kiến thức tối thiểu, kỹ năng người học đạt dược sau khi tốt nghiệp trình độ cao đẳng, trình độ trung cấp; (ii) Tổ chức ghép lớp cho sinh viên học các ngành, nghề đào tạo liên thông từ trình độ trung cấp lên trình độ cao đẳng theo hình thức đào tạo chính quy với các lớp đào tạo trình độ cao đẳng nghề theo quy định của Luật Dạy nghề hoặc các lớp đào tạo trình độ cao đẳng, trình độ trung cấp hệ chính quy theo quy định của Luật Giáo dục nghề nghiệp; (iii) Không bảo đảm các điều kiện để tổ chức đào tạo liên thông giữa các trình độ trong giáo dục nghề nghiệp đối với khối ngành sức khỏe (phải có ít nhất 01 (một) khóa học sinh, sinh viên trình độ trung cấp, trình độ cao đẳng hình thức đào tạo chính quy đã tốt nghiệp); (iv) Tổ chức đào tạo trình độ cao đẳng theo hình thức đào tạo từ xa, tự học có hướng dẫn không đúng theo quy định; (v) Không phối hợp với cơ sở đào tạo thực hành để xây dựng, ban hành chương trình đào tạo thực hành, kế hoạch đào tạo thực hành; không ký hợp đồng nguyên tắc, hợp đồng đào tạo thực hành với cơ sơ đào tạo thực hành; cơ sơ đào tạo thực hành chưa thực hiện việc tự công bố là cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đáp ứng yêu cầu là cơ sở thực hành trong đào tạo khối ngành sức khỏe theo quy định tại Nghị định số 111/2017/NĐ-CP; (vi) Bố trí các lớp học vượt quá quy mô theo quy định; (vii) Không bảo đảm các điều kiện (đội ngũ nhà giáo; cơ sở vật chất, thiết bị, dụng cụ đào tạo) tại các địa điểm liên kết đào tạo; (viii) Không thực hiện việc cập nhật dữ liệu văn bằng tốt nghiệp trên trang tra cứu văn bằng tốt nghiệp của Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp; (ix) Ký văn bằng, chứng chỉ sơ cấp không đúng thẩm quyền; cấp văn bằng, chứng chỉ cho người học nhưng không đủ điều kiện; cấp văn bằng, chứng chỉ tốt nghiệp không đúng mẫu quy định; cấp văn bằng cho người học các ngành, nghề chưa được cấp trong giấy chứng nhận đăng ký hoạt động giáo dục nghề nghiệp.
(4) Nhóm hành vi về đội ngũ nhà giáo: (i) Bố trí nhà giáo không đạt chuẩn về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm để giảng dạy trình độ cao đẳng, trình độ trung cấp và trình độ sơ cấp; (ii) Bố trí số lượng nhà giáo giảng dạy các ngành, nghề đào tạo trình độ cao đẳng, trình độ trung cấp không đảm bảo tỷ lệ 25 học sinh, sinh viên trên giáo viên, giảng viên; (iii) Không tổ chức tự đánh giá, xếp loại nhà giáo hàng năm theo quy định.
(5) Nhóm hành vi về xây dựng, biên soạn và ban hành chương trình, giáo trình đào tạo: (i) Không bảo đảm quy định về thành phần Ban soạn thảo, Hội đồng thẩm định chương trình đào tạo; (ii) Xây dựng chương trình đào tạo không bảo đảm cấu trúc, nội dung, khối lượng kiến thức tối thiểu, yêu cầu về năng lực người học phải đạt được sau khi tốt nghiệp trình độ cao đẳng, trình độ trung cấp trong chương trình đào tạo trình độ cao đẳng, trình độ trung cấp; (iii) Xây dụng chương trình đào tạo không bảo đảm nội dung, cấu trúc của chương trình đào tạo trình độ sơ cấp, chương trình đào tạo liên thông từ trình độ trung cấp lên trình độ cao đẳng; (iv) Không xây dựng, ban hành chương trình đào tạo, giáo trình đào tạo trình độ cao đẳng, trình độ trung cấp, trình độ sơ cấp và đào tạo liên thông.
(6) Nhóm hành vi về quản lý, sử dụng biểu mẫu sổ sách, quản lý đào tạo: (i) Xây dựng, ban hành và sử dụng biếu mẫu, sổ sách quản lý đào tạo trình độ cao đẳng, trình độ trung cấp không đúng quy định; (ii) Ghi chép biểu mẫu, sổ sách quản lý đào tạo trình độ cao đẳng, trình độ trung cấp không đúng quy định.
(7) Nhóm hành vi về diện tích đất, cơ sở vật chất, thiết bị, dụng cụ đào tạo: (i) Không bảo đảm diện tích đất sử dụng tối thiểu đối với trường cao đẳng thuộc khu vực đô thị hoặc khu vực ngoài đô thị; (ii) Không có đủ hạng mục công trình khu hiệu bộ, khu hành chính và các công trình xây dựng phục vụ hoạt động văn hóa, thể thao, giải trí và các công trình y tế, dịch vụ để phục vụ cán bộ quản lý, giáo viên, giảng viên và học sinh, sinh viên; (iii) Không bảo đảm diện tích khu hiệu bộ, khu hành chính đối với đào tạo trình độ trung cấp (06 m2), trình độ cao đẳng (08 m2); phòng học lý thuyết, phòng thực hành, thực tập dùng cho học tập, giảng dạy ở mức bình quân ít nhất 5,5 m2/chỗ học đối với đào tạo trình độ cao đẳng, trình độ trung cấp; (iv) Không bảo đảm đủ điều kiện về thiết bị, dụng cụ đào tạo của từng ngành, nghề đào tạo trình độ cao đẳng, trình độ trung cấp theo quy định.
(8) Các hành vi khác: (i) Không ban hành đầy đuủ các quy định, quy chế triển khai thực hiện Luật Giáo dục nghề nghiệp và hướng dẫn của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội; (ii) Không thực hiện công khai các điều kiện bảo đảm tổ chức hoạt động giáo dục nghề nghiệp (cơ sở vật chất; thiết bị, dụng cụ đào tạo; đội ngũ nhà giáo; chương trình đào tạo) đối với từng ngành, nghề đào tạo được Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động giáo dục nghề nghiệp trên trang thông tin điện tử của Nhà trường.
Trong thời gian gần đây, Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp nhận được nhiều thông tin, phản ánh về việc vi phạm pháp luật của một số cơ sở giáo dục nghề nghiệp, nhất là trong công tác tuyển sinh, tổ chức đào tạo, cấp chứng chi tốt nghiệp đối với các nghề đào tạo lái xe ô tô, thuyền viên, người lái phương tiện đường thủy nội địa, cấp chứng chỉ quốc tế (đối với các nghề hàn 3G - 6G, FCAW, GMAW,...), cấp bằng tốt nghiệp cao đẳng (ngành, nghề Điện công nghiệp, Hàn,...) cho người lao động có nhu cầu đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài; đào tạo liên thông, liên kết đào tạo khối ngành sức khỏe; đào tạo chương trình 9+; quản lý tài chính, mua sắm tài sản, thiết bị... Cơ quan chức năng đã khởi tố, điều tra một số cá nhân có hành vi vi phạm nghiêm trọng theo quy định của pháp luật.
Để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về giáo dục nghề nghiệp, Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp cung cấp thông tin và đề nghị Sở Lao động - Thương binh và Xã hội các tỉnh, thành phố chỉ đạo tổ chức thanh tra, kiểm tra, giám sát đối với các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở hoạt động giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn; kịp thời thông tin kết quả thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm đối với các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở hoạt động giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn về Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp để tổng hợp, báo cáo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.