(Thanhhoa.dcs.vn): Thực hiện Quyết định số 217-QĐ/TW ngày 12/12/2013 của Bộ Chính trị (khóa XI) ban hành Quy chế giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội; trong những năm qua, các cấp ủy đảng, chính quyền, mặt trận tổ quốc, các đoàn thể chính trị xã hội trên địa bàn thị xã Bỉm Sơn đã tập trung triển khai đồng bộ, quyết liệt các nhiệm vụ, giải pháp, đạt nhiều kết quả quan trọng.
Công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức học tập, quán triệt, tuyên truyền, triển khai thực hiện Quyết định 217-QĐ/TW trong các cấp ủy, tổ chức Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) và các đoàn thể chính trị - xã hội được quan tâm; sau khi được tiếp thu Kế hoạch số 71-KH/TU ngày 31/3/2014 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc thực hiện Quyết định số 217-QĐ/TW, Ban thường vụ Thị ủy đã tổ chức hội nghị cán bộ chủ chốt để hướng dẫn, chỉ đạo, tổ chức thực hiện; chỉ đạo 100% đảng bộ, chi bộ tiến hành tổ chức hội nghi ̣triển khai, quán triệt đến cán bộ, đảng viên; tỉ lệ đảng viên ở các đảng bộ, chi bộ cơ sở tham gia đạt trên 96%. Chỉ đạo MTTQ đã chủ trì tổ chức mở 03 lớp tập huấn thực hiện các Quyết định 217-QĐ/TW, mỗi lớp có 125 người là cán bộ Mặt trận, đoàn viên, hội viên các đoàn thể của thị xã và phường, xã tham gia. Cấp ủy cơ sở chỉ đạo MTTQ, các Tổ dân vận, Ban công tác Mặt trận ở khu dân cư tổ chức 63 hội nghị để triển khai quyết định đến từng khu phố, thôn. Ngoài ra còn ứng dụng công nghệ thông tin, đổi mới phương thức tuyên truyền thông qua sinh hoạt đoàn viên, hội viên, trên cổng thông tin điện tử của thị xã, trên hệ thống loa truyền thanh kết nối từ thị xã đến phường, xã và khu dân cư, trên các nhóm zalo, trang Fanpage,...
Với trách nhiệm quản lý nhà nước trên địa bàn, chính quyền từ thị xã đến các phường, xã thường xuyên cung cấp thông tin về kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, về triển khai các chương trình, dự án và chính sách an sinh xã hội cho MTTQ, các đoàn thể giám sát, phản biện; từ năm 2014 đến nay, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp và UBND các phường xã đã cung cấp 144 báo cáo phục vụ cho công tác giám sát của MTTQ, các đoàn thể chính trị - xã hội; nhìn chung các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đều nhận thức đúng đắn về việc thực hiện quyết định của Bộ Chính trị, xác định rõ trách nhiệm cung cấp thông tin, báo cáo phục vụ cho công tác giám sát của MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội.
Thông qua hoạt động giám sát, phản biện của MTTQ, các đoàn thể chính trị - xã hội, MTTQ và các đoàn thể đã gửi 507 ý kiến, kiến nghị (trong đó có: 144 văn bản kiến nghị sau giám sát, phản biện; còn lại là các ý kiến, kiến nghị tại các hội nghị sinh hoạt đoàn viên, hội viên và Nhân dân) đến các cấp ủy, chính quyền từ thị xã đến cơ sở và được các cơ quan, đơn vị nghiêm túc tiếp thu, chỉ đạo thực hiện theo đúng quy định tại Quyết định 217-QĐ/TW của Bộ Chính trị và các quyết định số 1737-QĐ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và Quyết định 731-QĐ/TU của Ban Thường vụ Thị ủy quy định; tỷ lệ tiếp thu đạt 100%, tỷ lệ giải quyết đạt trên 98%, tỷ lệ trả lời bằng văn bản được các cơ quan, đơn vị thực hiện sau khi có các kiến nghị sau giám sát của MTTQ và các đoàn thể đạt 54%.
Công tác phối hợp, bảo đảm kinh phí, điều kiện để MTTQ, các đoàn thể chính trị - xã hội và Nhân dân thực hiện giám sát theo quy định của pháp luật Hằng năm, MTTQ chủ trì phối hợp với UBND, các đoàn thể thống nhất nội dung giám sát, phản biện xã hội trên cơ sở kế hoạch đã được Ban Thường vụ Thị ủy đồng ý thông báo bằng văn bản để cấp kinh phí thực hiện; đối với MTTQ thị xã từ 20 đến 30 triệu đồng/năm, các đoàn thể từ 10 đến 20 triệu đồng/năm; MTTQ, các đoàn thể ở các phường, xã từ 3 đến 10 triệu đồng/năm (căn cứ vào nhiệm vụ giám sát, phản biện xã hội hằng năm của từng tổ chức).
Bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực hiện Quyết định số 217-QĐ/TW tại thị xã Bỉm Sơn còn một số hạn chế như: Văn bản dự thảo do UBND thị xã và các cơ quan, tổ chức ở cấp thị gửi xin ý kiến góp ý, phản biện của MTTQ, các đoàn thể chưa nhiều nhất là việc thu hút đầu tư dự án, liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng, thu hồi đất triển khai các dự án trên địa bàn; có tổ chức đoàn thể nhất là cơ sở thực hiện hoạt động giám sát hiệu quả chưa cao; có năm có tổ chức không thực hiện được công tác giám sát theo quy định. Chất lượng các ý kiến phản biện còn chưa cao, chưa tranh thủ được nhiều ý kiến của các chuyên gia. Có dự án triển khai trên địa bàn (nhất là những năm trước đây) nhưng chưa được gửi thông báo đến MTTQ, các đoàn thể chính trị - xã hội để tổ chức giám sát theo quy định.
Nguyên nhân của hạn chế chủ yếu là do một số tổ chức, đơn vị tổ chức công tác giám sát, phản biện xã hội chưa bảo đảm quy trình, trách nhiệm chưa cao, còn có việc nể nang, né tránh; đội ngũ cán bộ Mặt trận, các đoàn thể cấp cơ sở chủ yếu là hoạt động kiêm nhiệm, năng lực nhìn nhận, phân tích vấn đề còn hạn chế, ý kiến phản biện chưa nhiều. Văn bản hướng dẫn và phân bổ kinh phí cho công tác giám sát, phản biện xã hội ở các phường, xã chưa thường xuyên, có năm có tổ chức, đơn vị chưa bố trí kinh phí cho nhiệm vụ này nên chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ đặt ra. Công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền để thực hiện Quyết định, quy định có thời điểm còn hiệu quả chưa cao. Còn có lúc, có nơi có cấp ủy, chính quyền còn xem nhẹ vai trò giám sát, phản biện xã hội của MTTQ, các đoàn thể chính trị.
Qua 10 năm triển khai thực hiện Quyết định số 217-QĐ/TW, cấp ủy, chính quyền thị xã Bỉm Sơn rút ra một số bài học kinh nghiệm như sau:
Một là, nâng cao vai trò của các cấp ủy Đảng trong lãnh đạo, chỉ đạo chính quyền, MTTQ, các đoàn thể thực hiện đúng các nội dung của Quyết định, quy định. Chính quyền các cấp cần mở rộng dân chủ, tranh thủ ý kiến của MTTQ, các đoàn thể và Nhân dân trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, đặc biệt là những vấn đề liên quan đến việc bồi thường, giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án trên địa bàn.
Hai là, phát huy vai trò tham mưu của khối Dân vận, MTTQ, các đoàn thể các cấp cho cấp ủy, chính quyền trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Quyết định. - MTTQ, các đoàn thể cần chủ động phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Nhân dân trong thực hiện nhiệm vụ; hằng năm lựa chọn nội dung giám sát phải phù hợp với thực tiễn và nội dung Nhân dân đang quan tâm, bức xúc.
Ba là, tăng cường tập huấn, cập nhập kiến thức mới để nâng cao trình độ, năng lực, hiểu biết pháp luật cho cán bộ Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể từ thị xã đến cơ sở, phát huy vai trò của các Ban tư vấn, các chuyên gia trên các lĩnh vực để việc thực hiện Quyết định, quy định ngày càng có hiệu quả…